Op 14 mei heeft Dries De Crom de Jaarprijs Cuijpers-Opdenakker 2022 ontvangen.
Dries De Crom is de winnaar van de Jaarprijs Cuijpers-Opdenakker 2022. Hij heeft de prijs in ontvangst genomen en zijn winnende artikel gepresenteerd tijdens de NINO-dag op 14 mei. Hartelijk gefeliciteerd!
NINO en Ex Oriente Lux reiken jaarlijks een prijs uit voor het beste wetenschappelijke artikel over het Oude Nabije Oosten (incl. Egypte). De prijs is ter beschikking gesteld door mr. drs. Carin Cuijpers en dr. Raymond Opdenakker.
Lees meer over de Jaarprijs Cuijpers-Opdenakker (in het Engels).
Dit is de tweede uitreiking van de Jaarprijs voor jonge schrijvers van wetenschappelijke artikelen op het gebied van geschiedenis en cultuur van het oude Nabije Oosten in samenhang met mogelijkheden tot popularisering.
Er zijn 7 aanvragen ingediend. Alle artikelen waren van uitstekende kwaliteit, geschreven in gerenommeerde tijdschriften. De onderwerpen waren divers met o.a. Hebreeuws, bijbelse studies, erfgoedstudies, egyptologie and Sabees.
In eerste instantie heeft de commissie gekeken naar de wetenschappelijke kwaliteit. Elk artikel werd door drie juryleden beoordeeld op o.a. innovatie, presentatie en wetenschappelijke impact. Dit leidde tot een shortlist van drie artikelen.
De Crom, D. (2020). A Polysystemic Perspective on Ancient Hebrew-Greek Translation. Journal of Ancient Judaism 11(2), 163-199.
Het artikel beschrijft de belangrijkste ideeën en concepten van polysystem theory, en verkent de vraag in hoeverre deze theorie bijdraagt aan het begrijpen van de positie van vertalers en vertalingen in de verschillende literatuurtradities van de Hellenistische periode. De nadruk ligt op de interactie tussen het (dominante) Griekse literaire systeem en de (perifere) literatuurtradities van het Oude Nabije Oosten, met name de Hebreeuwse. De centrale stelling is dat de Hebreeuws-Griekse vertaaltraditie begrepen moet worden als een autonoom literair systeem. Het artikel is van hoge wetenschappelijke kwaliteit, goed gedocumenteerd en interessant om te lezen. Het geeft een nieuwe blik op de Hebreeuws-Griekse vertaalpraktijk in de oudheid.
Een belangrijk doel van de prijs is het populariseren van het gekozen onderwerp. De winnaar wordt geselecteerd niet alleen op basis van het ingezonden artikel. De auteurs op de shortlist zijn uitgenodigd om een voorstel voor popularisering toe te voegen. Hierover heeft de jury zich gebogen in een tweede ronde, en de winnaar is gekozen op basis van zowel het artikel als het populariseringsvoorstel.
Dries’ voorstel is het ontwikkelen van een lesplan voor scholieren. Dries De Crom schrijft: “Het artikel dat ik heb ingestuurd voor de ‘Jaarprijs Cuijpers-Opdenakker’ doet vragen rijzen over de interactie van verschillende talen en literatuurtradities, en culturele hiërarchiën. Deze onderwerpen zijn fascinerend, zowel gezien vanuit de Hellenistische periode als voor onze eigen tijd. Het lesplan zal teksten presenteren (in het Latijn, Grieks en/of in vertaling) die de interactie tussen Latijn, Grieks en minderheidstalen van de Hellenistische wereld illustreren. Bv. fragmenten uit de Septuagint (Hebreeuws/Grieks), tweetalige inscripties (Aramees/Grieks, Latijn/Grieks) of papyri (Grieks/demotisch). Deze teksten worden natuurlijk gepresenteerd op een manier die passend is voor middelbare schoolleerlingen, met voldoende historische en literaire achtergronden, en voor de niet-curriculaire talen een transcriptie en vertaling. Daarna volgt een aantal leeractiviteiten waarbij de leerling wordt uitgenodigd om te reflecteren op het belang van deze teksten.”
Naar de mening van de jury werkt hij dit heel mooi uit, en beloven de lessen inspirerend te zijn. Als er een effectieve manier is om de interesse in onze vakgebieden te bevorderen, is het wel onderwijs. Omdat hij zelf leraar is, lijkt hij de aangewezen persoon om dit te doen.
Wij feliciteren Dries De Crom van harte, en wensen hem veel succes met zijn project!
Twee andere artikelen waren genomineerd voor de prijs:
Russell, J., Sun, M., Liang, W., He, M., Schroën, Y., Zou, W., Pommerening, T. & Wang, M. (2021). An investigation of the pharmacological applications used for the Ancient Egyptian systemic model ‘ra-ib’ compared with modern Traditional Chinese Medicine. Journal of Ethnopharmacology 265, 113-115. DOI: 10.1016/j.jep.2020.113115 (Open Access)
Een mooie studie van 33 teksten, voornamelijk uit de Papyrus Ebers (ca. 1550 BCE), over medicinale voorschriften voor het orgaan of lichaamsdeel aangeduid als ra-ib. Het doel van de studie is onderzoek naar de ra-ib, het begrijpen van ziektes vanuit oud-Egyptisch perspectief, en de link tussen deze twee inclusief de voorgeschreven selectie van materia medica. Door de conceptuele werking van deze behandelstrategieën te vergelijken met die van een andere niet-westerse traditie, namelijk traditionele Chinese geneeskunde, geven de auteurs verder inzicht in mogelijke conceptuele frameworks. De interdisciplinaire aard van het onderzoek, in samenwerking met wetenschappers gespecialiseerd in traditionele Chinese geneeskunde, is zeer origineel en zeer informatief bij het toelichten van de onderzoeksvragen. Het onderwerp, de onderzoeksvragen en gebruikte onderzoeksmethoden worden helder geïntroduceerd door de auteurs. Het resultaat is een verfrissende kijk op oud-Egyptische geneeskunde, zowel op het conceptuele als het praktische (farmacologische) vlak.
Tafferner, M. (2021). The Literary History of 2 Sam 8: 1b–14 and the Old Sabaic Royal Summary Inscription RES 3945/3946. Vetus Testamentum 1(aop), 1-25. DOI: 10.1163/15685330-bja10056
Dit artikel vergelijkt het Israëlitische verslag van de prestaties van koning David (2 Sam 8:1b-14) met het Oud-Sabese verslag van de prestaties van koning Karibʾil Watar (RES 3945+3946). De studie wijst op significante structurele en retorische parallellen tussen de twee teksten, die hinten naar een gedeeld literair repertoire over het koningschap in het oude Israël and Zuid-Arabië. In het bijzonder ontdekt de analyse overeenkomsten in de weergave van het verhaal, in stereotiepe formuleringen, en een aantal gedeelde motieven. Dit geeft aan dat schrijvers uit het oude Israël en het oude Zuid-Arabië historisch gerelateerde literaire praktijken deelden. Deze overeenkomsten tonen de noodzaak om te erkennen dat pre-islamitisch Arabië deelnam aan de culturele veranderingen die kenmerkend zijn voor de zuidelijke Levant tijdens de IJzertijd. Het artikel is een goed geschreven stuk van uitstekende wetenschappelijke kwaliteit. Het vergelijken van de twee koninklijke kronieken uit verschillende bron, een Sabese inscriptie en een passage uit de Hebreeuwse bijbel, is een zeer originele benadering in het vakgebied Bijbels Hebreeuws.
We willen de runners-up en de andere inzenders feliciteren met hun uitstekende bijdragen en hen aanmoedigen verder te gaan met hun wetenschappelijke werk.
Lees het hele juryrapport (Engelstalig) hier.