Hoog op de rots van Bisotun, de “plaats der goden”, liet koning Darius I rond 520 v.Chr. een monumentale inscriptie aanbrengen. De tekst was gesteld in het Elamitisch, de taal van één van de volkeren die hij verslagen had, met veel ontleningen uit het Oud-Iraans. Later werden Oud-Perzische en Akkadische versies van de tekst toegevoegd. Dankzij zijn meertaligheid werd de inscriptie in de 19e eeuw een cruciale factor in de ontcijfering van het Oud-Perzische spijkerschrift en daarmee ook het Sumero-Babylonisch.

In de 21e eeuw valt er opnieuw veel te leren van de Bisotun-teksten. Een van de hoofddoelen van het huidige Bisotun-project is het uitbrengen van een nieuwe teksteditie waarin de meertaligheid een belangrijke rol speelt. Dat mag ook wel, want het monument van Bisotun is relatief verwaarloosd na de oorspronkelijke exploratie. Hoewel de rij van bestaande edities van Bisotun anders doet vermoeden, was de laatste persoon die alle versies in detail heeft bestudeerd Lt. Henry Rawlinson. In de jaren 1840 leverden zijn met waaghalzerij gepaarde inspanningen een – voor die tijd – zeer precieze transcriptie op. Latere commentatoren werkten vanuit hun studeerkamer, of hooguit met telescopen. Het was in Bisotun dat de poorten naar het Oude Nabije Oosten openzwaaiden, maar het monument dat dit mogelijk maakte is zelf niet toegankelijk, al was het maar in goede foto's.

De lezing zal ingaan op het werk aan een samenhangende, nieuwe editie die uitgaat van de huidige staat van de inscripties en die, bovenal, probeert recht te doen aan het unieke karakter van de woorden van de Koning der Koningen.

Spreker: Wouter Henkelman (École Pratique des Hautes Études, Parijs)
Voertaal: Nederlands